KRITERIJUMI ZA PRIZNAVANJE MALIGNIH OBOLJENJA KOŽE IZAZVAN UV-ZRAČENJEM ZA PROFESIONALNO OBOLJENJE

• Da se maligno oboljenje kože (nemelanomski rak kože, maligni melanom ) manifestuje na otkrivenim delovima tela kod osoba koje su duži niz godina radile na otvorenom prostoru ili su bile izložene veštačkim izvorima ultravioletnog zračenja. OŠTEĆENJA OKA I – AKUTNI FOTO-KERATO-KONJUKTIVITIS (Snežno slepilo)

• Etiologija – Javlja se kod izlaganja UV-B zračenju (najčešće kod varioca).

• Patogeneza – Dolazi do zapaljenja vežnjače (konjuktivitis) i oštećenja i ljuštenja površine epitela rožnjače (keratitis) čime se razgolićuju počeci senzitivnih nervnih vlakana.

• Klinička slika – Posle latentnog perida od 4-6 sati javlja se pečenje, bol, osećaj peska u očima, osetljivost na svetlost (fotofobija), blefarospazam i suzenje. Vežnjača je otekla i hiperemična. Promene traju 1-5 dana i prolaze bez posledica.

• Lečenje – Lokalna aplikacija Anestetik, Uljanog rastvora vitamin A i Antibiotske masti

• Ocena radne sposobnosti – Nesposobnost za rad traje 2-3 dana. II – UBRZAVA STARENJE SOČIVA I NASTANAK KATARAKTE

• Dugotrajnog izlaganja UV-A zračenju. III – PTERIGIJUM I KARCINOM SPONGIOZNIH ĆELIJA KONJUKTIVE

• Kod dugotrajnog izlaganja zračenju. DEJSTVO NA GENETSKI MATERIJAL I – FOTOHEMISKE MODIFIKACIJE GENETSKOG MATERIJALA

• Oštećuje DNK lance može da dovede do smtri ćelije ili do hromozomskih aberacija, mutageneze i verovatno do započinjanja kancerogeneze. II – AKTIVACIJA RAZLIČITIH GENA I NEKIH VIRUSA

• Uključujući i HIV virus. MERE ZAŠTITE 1. Primena zaštitinih kožnih preparata – koji apsorbuju UV zrake i sprečavaju njihovo prodiranje u kožu. 2. Izbegavanje preteranog izlaganja zračenju 3. Postavljanje ekrana ispred izvora zračenja i povećanje rastojanja od izvora zračenja 4. Upotreba ličnih zaštitinih sredstava – Naočare sa posebnim filterima, zaštitne maske 5. Skraćenje vremena ekspozicije 6. Kotrolni i periodični pregledi radnika izloženih UV zračenju 7. Profesionalna orijentacija i selekcija – Kontraindikacije za rad sa UV-zračenjem su: – Oštećenje očnog sočiva i oboljenja oka – Oboljenja kože i preosetljivost kože na UVzračenja – Psihoze i neuroze – Oboljenja CNS-a – Oboljenja KVS-a – Graviditet

• Oštetćenja izazvana dejstvom UV zraka nalaze se na listi profesionalnih oboljenja. LEČENJE 1. Unošenje veće količine tečnosti 2. Primena atiinflamatornih preparata (steroidnih i nesteroidnih) 3. Kod fotooftalmije – Hladne obloge – Ukapavanje uljanog rastvora vitamina A i D – Mirovanje u mraku – Nošenje tamnih naočara. INFRACRVENO ZRAČENJE

• IC zračenje ili tamno toplotno zračenje u spekru EM zračenja zauzima mesto između Radiofrekfentnog (mikrotalasnog) zračenja i vidljive svetlosti. Ovo zračenje potiče od energije tolotnog kretanja (vibracije i rotacije) atoma i molekula tela zagrejanih iznad apsolutne nule, pa se još naziva i toplotnim zračenjem

• Što je teperatura tela veća emituju se IC-zraci zraci manje talasne dužine.

• IC zračenje obuhvata područije talasnih dužina od 780 nm do 1,0 mm koje se deli na tri opsega 1. IC-A (Kratko) – Talasne dužine 780- 1400 nm 2. IC-B (Srednje) – Talasne dužine 1400- 3000 nm 3. IC-C (Dugo) – Talasne dužine 3000 nm-1mm

• Za određivanje IC zračenja uglavnom se meri: 1. Zračna snaga – ozračenost koja pada na jedinicu površine (W/m2 ) i 2. Zračna ekspozicija – ukupna energija zračenja na jedinicu površine (J/ m2 )